EMDR Nedir?
Eye Movement Desensitization and Reprocessing (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) in baş harflerinden oluşmaktadır. EMDR, Francine Shapiro tarafından geliştirilmiş, teorik olarak zihnin bilgi işleme modelini esas alan , bütünleştirici bir terapötik yaklaşımdır. Rahatsızlık verici yaşantıları içeren anılar, zihin tarafından adaptif şekilde işlemlenemezler ve anı ağımızın içinde uygun şekilde depolanmazlar. EMDR, bu anıların görüntüleri, olay sonrası bireyin kendiyle ilgili olarak kodladığı olumsuz inançlar, olumsuz duygular ve beden duyumu ile ilgilenir.
Duyarsızlaşma Nedir ve EMDR’la Nasıl Sağlanmaktadır?
Duyarsızlaşma,sökonusu anıya ve/veya travmatik yaşantıya ilişkin duygusal yük ve atfedilen düşüncelerde, görüntülerde, duygularda veya beden duyumunda, rahatsız edici yoğunluğun ortadan kaldırılması veya azaltılması olarak ifade edilebilir. Duyarsızlaşma, o anının yok edilmesi, silinmesi gibi bir işlem değildir. Sadece anıya ilişkin yoğunluğu olan bağlantıların değişmesidir.
Bu aşamada, içgörü ortaya çıkar, yeni anılar su yüzüne çıkabilir, olumsuz duygular olumlu olanlarla yer değiştirir ve bütün anı, geniş anı ağının benimsenmiş/sindirilmiş uyumlu bir parçası haline gelir.
Göz Hareketleri Neden Yapılmaktadır?
Zihnimiz, gün içinde kazanılan tüm bilgiyi (duygu ve yaşantı deneyimleri) gece uyku sırasında işlemler (processing). Bu işlem uykunun REM (Rapid Eye Movement) safhasında, kendiliğinden olur. Uykunun bu safhası ayrıca rüya görülen aşama olarak da bilinmektedir. Uyku sırasında REM uykusundaki bir kişinin, göz kapağı kapalıyken, göz kürenin içeride sağa sola hareket ettiği gözlemlenebilir. EMDR seanslarında uygulanan göz hareketleri, bu işlemin uyanıklıkta tersine çevrilmesi ve bu yolla işlemlemenin kolaylaştırılarak sağlanmasıdır.
EMDR uygulamaları sırasında, göz hareketlerinin teknik olarak çift taraflı uyaran (bilateral situmulation) sağladığı ve bunun diğer duyusal yollarla da yapılabileceği (işitsel ve dokunsal olarak) görülmüştür. Günümüzde pek çok EMDR terapisti, göz hareketleri ile çift taraflı uyaran vermek yerine, EMDR aleti ile çift taraflı uyaran vermektedir. Bu durum terapisti seans içinde daha özgür kılmakta olduğundan tercih edilmektedir.
EMDR Nerelerde Kullanılır?
Başta majör travmatik yaşantılar olmak üzere, travmatize edici bir etkisinden bahsedilen her türlü yaşam olayında, komplex travmalarda, erken travmalarda, tıbbi bazlı travmalarda (organ kaybı, işlev kaybı, disfonksiyonlar vs.), bedenselleştirmelerde (somatization), cinsel travmalarda, anksiyete bozukluklarında (özgül fobi, panik atak, genelleşmiş anksiyete bozukluğu, hipokondriyazis vs.), depresyonda, performans geliştirmede, yeme bozukluklarında, çiftlerle çalışmalarda kullanılmaktadır.
EMDR’a Nasıl Karar Vermeliyim?
EMDR’a doktorunuz ve/veya terapistiniz aracılığıyla karar vermelisiniz. Danışanın getirdiği somut olay çerçevesinde terapi yolları tartışılmalı ve uygunluğa göre karar verilmelidir.
EMDR’ın Uygulanmasında Sakıncalı Durumlar Var mı? EMDR, ehil bir terapist tarafında uygulanmalıdır. Yine literatürde dissosiyatif danışanlarda ve tartışmalı olsa da gebelerde uygulanmasında sakıncalar belirtilmektedir.
Kimler EMDR Uygulayabilir?
Uluslararası olarak akredite edilmiş ve sertifikalandırılmış uygulayıcılar (ruh sağlığı uzmanları) tarafından uygulanmaktadır. Bu eğitimler, teorik bilgi, uygulayıcının EMDR deneyimlediği pratik ve vaka örneklerinin tartışıldığı uygun saatteki süpervizyonlardan oluşmaktadır. EMDR eğitimi standart lisans eğitimlerinin bir parçası değildir, her ruh sağlığı çalışanı bu tekniği uygulayamaz.